بررسی سیستم توزیع گوشت مرغ: مطالعه موردی شهرستان کرج

موضوع بازاریابی و بازاررسانی محصولات کشاورزی در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران از موضوعات مهمی است که در جریان توسعه اقتصادی بخش کشاورزی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، در حالی که در کشورهای توسعه یافته بازاریابی محصولات کشاورزی یکی از بخشهای اقتصادی فعال و اشتغالزا به شمار می رود .بررسی مسائل و مشکلات نظام بازاریابی و بازاررسانی محصولات کشاورزی، رفع و بهبود آنها از طریق به کارگیری دانش نیروهای متخصص بازاریابی، استفاده از روشهای مدرن انبارداری، درجه بندی، بسته بندی، حمل و نقل، استاندارد کردن و غیره نه تنها باعث کاهش ضایعات محصولات کشاورزی شده، بلکه دست عوامل سودجو و دلالان را به ویژه در کشورهای در حال توسعه، کوتاه کرده و در نتیجه باعث کاهش هزینه های کاذب بازاریابی و بازاررسانی شده است. در چند دهه اخیر به دلیل رشد قابل توجه جمعیت در ایران و افزایش میزان آگاهی جامعه نرخ رشد تقاضا برای مواد پروتئینی به سرعت افزایش یافته است. در میان منابع تامین پروتئین حیوانی مصرف گوشت مرغ ضمن تامین کالری و پروتئین لازم، در کاهش خطرات ناشی از بیماری اوره و اسیداوریک نیز موثر است . صنعت مرغداری گوشتی یکی از مجموعه های عمده بخش کشاورزی ایران محسوب می گردد. این صنعت با تولید بیش از یک میلیون تن گوشت مرغ نقش مهمی در تامین پروتئین مورد نیاز کشور به عهده دارد (مرکز آمار ایران، 1385). به علاوه، گوشت مرغ یکی از اقلام مهم در سبد خانوارها محسوب می شود، بطوریکه با مصرف سرانه سالانه 87 کیلوگرم رتبه اول را در میان گروه گوشت ها به خود اختصاص داده است. همچنین از لحاظ سهم هزینه ای، 27 درصد از هزینه های گروه گوشت های سبد خانوارها را تشکیل می دهد. این تحقیق به دنبال آن است که با محاسبه حاشیه بازاریابی در سطوح مختلف بازاریابی(مزرعه، کشتارگاه و خرده فروشی)، عملکرد شبکه توزیع گوشت مرغ در شهرستان کرج را مورد ارزیابی قرار دهد. نتایج مطالعه نشان می دهد که سهم کشتارگاهها از سود بازاریابی بیش از 50 در صد است در حالیکه این سهم برای تولید کنندگان 3/9 درصد می باشد. علاوه بر این نسبت قیمت تولید کننده به قیمت مصرف کننده 68 درصد بود. این بدین مفهوم است که هزینه تولید نسبتا بالا است. کارایی بازار نیز محاسبه شد که کمتر از یک بدست آمد این نتیجه به این مفهوم است که بازار گوشت مرغ به صورت غیر کارا عمل می کند. در نهایت توصیه هایی برای بهبود کارایی صنعت گوشت مرغ ارائه شده است.